O Archiwum TR
Poznaj historię TR Warszawa. Rusza strona archiwum.trwarszawa.pl
Żaden rodzaj sztuki nie przemija tak szybko, jak teatr. Szczegóły przedstawień zacierają się w pamięci, gesty, obrazy i dźwięki po latach są trudne do przypomnienia. Muzykę można odtworzyć w domu w tej samej jakości, co w sali koncertowej, film – obejrzeć na ekranie komputera, sztukę – przeczytać, ale teatr pozostaje zjawiskiem efemerycznym, przywiązanym do tego krótkiego momentu, kiedy w jednym miejscu i czasie grupa ludzi uczestniczy wspólnie w teatralnym zdarzeniu.
Dlatego tak ważne jest rejestrowanie materialnych śladów spektakli teatralnych. Archiwum to pamięć teatru: z fotografii, nagrań audio i wideo, egzemplarzy reżyserskich, recenzji, plakatów można po latach zrekonstruować kształt i sens spektakli, wyobrazić sobie ich odbiór i emocje, jakie im towarzyszyły. Bez pamięci człowiek nie jest w stanie żyć, podobnie teatr pozbawiony swojej przeszłości nie może istnieć ani patrzeć w przyszłość.
Archiwum TR jest taką cyfrową pamięcią, obejmującą historię i najnowsze dokonania zespołu teatralnego, działającego pod kierunkiem Grzegorza Jarzyny od lat 90. XX wieku w budynku przy ul. Marszałkowskiej 8 w Warszawie. To maszyna czasu dla tych, którzy widzieli spektakle TR Warszawa i źródło informacji dla tych, którzy dopiero poznają działalność tego zespołu. Dla wszystkich – świadectwo dokonań zespołu, który pod koniec XX wieku odegrał prekursorską rolę w sformułowaniu nowego języka polskiego teatru i do dzisiaj pozostaje liderem nowatorskich form teatralnych.
Rejestrując najnowszą historię TR Warszawa nie zapominamy o naszych poprzednikach - zespołach występujących na deskach teatru przy Marszałkowskiej 8 od 1939 roku. Szczególną pamięcią otaczamy Marię Malicką, wielką aktorkę przedwojennego teatru i kina, dla której ta scena powstała. Stoimy na ramionach naszych poprzedników, nawet jeśli są to już tylko cienie.
Na stronie archiwum.trwarszawa.pl udostępnione zostały między innymi: projekty scenografii i kostiumów, dokumentacja rekwizytów, egzemplarze reżyserskie, a także plakaty autorstwa Grzegorza Laszuka (projektanta wizualnego TR Warszawa), programy teatralne i ponad 1300 fotografii ze spektakli TR Warszawa. Baza Archiwum TR będzie sukcesywnie uzupełniana i udostępniana. Jednocześnie informujemy, że TR Warszawa dołożył wszelkich starań w celu odnalezienia właścicieli praw do publikowanych na stronie obiektów i treści. Współtwórcami projektu Archiwum TR jest warszawskie studio kreatywne HUNCWOT, specjalizujące się w zaawansowanych projektach interaktywnych i projektowaniu graficznym. Zapraszamy do poznawania historii naszego zespołu!
TR Warszawa dołożył wszelkich starań w celu odnalezienia właścicieli praw do publikowanych na stronie obiektów i treści. Ewentualnych właścicieli praw prosimy o kontakt z TR Warszawa.
Wsparcie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Stołecznego Warszawy
W latach 2024-25 Archiwum TR realizuje zadanie „Jesteście u siebie, w cyfrowym TR - digitalizujemy i upowszechniamy Archiwum TR Warszawa”. Dzięki dofinansowaniu zadania przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa oraz Biuro Kultury Miasta Stołecznego Warszawy w 2024 roku zrealizowano wszystkie zakładane cele. Udało się nam zmodernizować stronę Cyfrowego Archiwum TR i dzięki wszystkim działaniom naprawczym funkcjonuje ona teraz prawidłowo, i pozwala na szybkie i łatwe wyszukiwanie udostępnionych na niej zbiorów.
Rozpoczęto również digitalizację najstarszych materiałów wchodzących w skład zasobu Archiwum. Zdigitalizowano 9120 stron dokumentów (850 obiektów), z czego na stronie Cyfrowego Archiwum TR oraz na portalu zbioryspoleczne.pl, prowadzonym przez Centrum Archiwistyki Społecznej, udostępniono 780 z nich.
Rok 2025 to kontynuacja podjętych działań. Zakończyliśmy właśnie proces digitalizacji. Zdigitalizowano 8134 strony, 831 obiektów. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem ich opisów i udostępnieniem ich na stronie archiwum oraz na portalu. Ten rok to również działania edukacyjne oparte o zbiory Archiwum TR. W czerwcu 2025 ogłosiliśmy trzy zwycięskie scenariusze, bazujące na zasobie archiwum, na podstawie których zostaną przeprowadzone warsztaty z młodzieżą ze szkół średnich.
Jesteśmy przekonani, że materiały udostępnione do tej pory przez TR Warszawa staną się bazą do realizacji wielu projektów artystycznych i działań edukacyjnych. Dzięki poszerzeniu dostępu do zasobu Archiwum TR z jego zbiorów mogą już teraz korzystać nie tylko ludzie teatru, naukowcy, studenci, ale też miłośnicy Warszawy i jej historii, w której TR Warszawa sytuuje się bardzo mocno.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
